علوم : درس دوازدهم از ریشه تا برگ

علوم : درس یازدهم بکارید و بخورید

علوم : درس دهم خاک با ارزش

علوم : کارها آسان می شود 1

علوم چه خبر 2

درس هفتم علوم پنجم ، چه خبر؟(2) نام دارد.

ما چگونه مزه ی غذا ها متوجه می شویم؟

اگر به صورت دقیق به ساختار زبان نگاه کنید بر روی آن برجستگی هایی را مشاهده می کنید.

زبان ماهیچه ای است که به جویدن غذا در دهان و مخلوط شدن آن با بزاق کمک می کند. روی زبان برجستگی هایی وجود دارد. این برجستگی ها مزه ی غذا را دریافت می کنند و از طریق عصب چشایی به مغز پیام می فرستند.

وقتی غذا را می جویم ، ذره های آن در بزاق دهان حل می شوند. در همین زمان ، عصب چشایی به مغز پیام می برد و ما مزه هایی مثل شیرینی یا تلخی را تشخیص می دهیم.

جالب است بدانید که حس چشایی به تنهایی کارساز نبوده و باید همواره به کمک حس بویایی به تشخیص مزه ها پرداخت. این موضوع را میتوان با آزمایش صفحه ی 56 متوجه شد.

بوییدن:

وقتی چیزی را می بوییم ذرات بودار آن وارد بینی می شوند. این ذرات به سلول های گیرنده ی بو که در قسمت بالای بینی قرار دارند، می رسند. سلول های گیرنده ی بو به مغز پیام می فرستند و ما بو های مختلف را تشخیص می دهیم. ذره های بودار را نمی توان با چشم ببینیم.

لمس کردن:

پوست ، از بدن در برابر سرما ف گرما و عوامل میکروبی محافظت می کند.

پوست از بخشهایی تشکیل شده است:

لایه ی سلول های مرده

غده ی چربی

گیرنده های پوست

غده ی عرق

رگ های خونی

در پوست گیرنده هایی وجود دارد که مغز را از وجود سرما،گرما ، لمس و تماس آگاه می کنند. 

میزان حساسیت لمسی پوست به صورت مستقیم به تعداد گیرنده های لمسی در ان بخش بستگی دارذ.

علوم : درس ششم چه خبر1

انجام تمامی امورات حتی یک بازی ساده مانند والیبال هماهنگی کارکرد منظم تمامی قسمت ها بدن را می طلبد. هنگامی که شما والیبال بازی می کنید، چشمان شما مسیر حرکت توپ را می بیند و این پیا از طریق اعصاب نه مغز فرستاده شده و در مغز پس از تجزیه و تحلیل پیامی به ماهیچه ها ی دست و پا فرستاده می شود که همه ی این کار ها بدون نظظم و هماهنگی غیر ممکن است.

حال سوال اساسی این است که چشم ما چگونه اجسام را می بیند؟

در ابتدا بهتر است به بررسی ساختار ساختمان چشم بپردازیم.

چشم انسان از مردمک،قرنیه،عنبیه،عدسی،شبکیه و عصب بینایی تشکیل شده است.چشم انسان به کمک استخوان محافظت می شود. بخش رنگی چشم عنبیه نام دارد که مرمک در وسط آن قرار گرفته است و پرده ی شفافی به نام قرنیه آن را می پوشاند. با تغییر میزان نور، مردمک تنگ یا گشاد میشود. زمانی که نور کم میشود مردمک گشاد میشود تا میزان نور بیشتری  به درون چشم وارد شود.زمانی هم که  ننور زیاد میشود مردمک تنگ میشود تا میزن نور شدید به چشم آسیب نرساند.

در شبکیه سلول های ویژه ای قرار دارند که نور را دریافت می کنند و ااز طریق عصب بینایی به مغز پیام می فرستند، به این ترتیب، ما اجسام را مبینیم و رنگ و شکل آنها را تشخیص می دهیم.

چشم های دوربین: چشم هایی که توانی دیدن اجسام نزدیک را ندارند و اجسام در فاصله های دور را میبینند.

چشم های نزدیک بین: چشم هایی که توانایی دیدن  اجسام  دور را ندارند و اجسام در فاصله های نزدیک را میبینند.

علت چیست؟

علت این است که این دو دسته از افراد، تصویر اجسام به وضوح بر روی شبکیه تشکیل نمی شود.. در این بازی علاوه بر هماهنگی چشم ها با ماهیچه ها، گوش ها نیز باید هماهنگ باشند.

همان بازی والیبال را تصور کنید

مجرای شنوایی و بخش های دیگر گوش درون استخوان سر قرار گرفته اند. پرده ی گوش در انتها ی مجرای شنوایی قرار دارد. طبق کتاب درسی، گوش انسان از لاله ی گوش،مجرای شنوایی ،پرده ی گوش ،استخوان های کوچک گوش ، بخش حلزونی شکل ، استخوان و عصب شنوایی تشکیل شده است.

ساز و کار شنیدن صدا چیست؟

وقتی صدا به پرده ی گوش برخورد می کند، آن را می لرزاند. وقتی پرده می لرزد ، استخوان های کوچک پشت گوش نیز می لرزد. رزش این استخوان ها به بخش حلزونی گوش منتقل ی شود.

بخش حلزونی گوش از طریق عصب شنوایی به مغز پیام می فرستد و به این ترتیب ما صداهارا میشنویم.

در مجرای شنوایی، ماده ای چرب ترشح میشود. این ماده پرده ی گوش را نرم  نگه می دارد و از ورود جانوران ریز به درون گوش جلوگیری می کند. گاهی ماده ی چرب زیاد ترشح می شود و روی پرده ی گوش می چسبد. برای همی نمی توانیم به خوبی بشنویم.

علوم : فصل پنجم حرکت بدن

استخوان

استخوان سخت ترین بافت بدن انسان است. استخوان پر از رگ، بافتی زنده و دائم در حال تغییر است. استخوان از آب، مواد آلی و معدنی تشکیل شده است. اسکلت انسان مانند سایر مهره داران، داخلی است. در اسکلت، علاوه بر استخوان، غضروف نیز وجود دارد.

عملکرد استخوان شامل موارد زیر است:

1. تکیه گاهی برای ماهیچه ها و بافت های نرم بدن است.
2. اهرمی که انقباض ماهیچه ها را تقویت کرده و موجب حرکت بدن می شود.
3. حفاظت از اندام های حیاتی مانند مغز، نخاع، قلب و شش ها، را انجام می دهد.
4. منبع ذخیرة کلسیم و فسفات در بدن است.
5. محل قرارگیری مغز استخوان و تولید سلول های خونی است

مفصل

استخوان ها در محل مفصل به هم متصل اند. برخی از مفصل ها مثل مفصل بین استخوان های سر، غیرمتحرک اند. استخوان های این مفصل ها با رشته هایی به هم متصل اند. برخی مفصل ها، نیمه متحرک اند مثل دیسک بین مهره ها در ستون مهره. در دیسک، رشته ها و غضروف قرار دارند. در مفصل متحرک مانند مفصل آرنج، انگشتان، ران و لگن، بازو و شانه، قسمتی از انتهای دو استخوان را غضروف پوشانده است. استخوان ها در محل مفصل متحرک به وسیلة یک غلاف به نام کپسول مفصلی و رشته های محکمی به نام رباط، نگه داری می شوند.

ماهیچه

حرکت انسان به کمک نیروی ماهیچه ها و با کشیده شدن استخوان ها توسط ماهیچه ها انجام می شود

آنچه را که گوشت می نامیم، ماهیچه یا عضله است. ماهیچه ها 50 درصد وزن بدن را تشکیل می دهند. ماهیچه ها عامل اصلی حرکت اند. انقباض ماهیچه ها است که غذا در طول لولة گوارش پیش می رود و گوارش می یابد. با انقباض ماهیچة قلب و ماهیچة دیوارة رگ ها، خون رگ ها به حرکت درمی آید. با انقباض ماهیچه های اسکلتی، استخوان ها به حرکت درمی آیند. در بدن انسان سه نوع ماهیچه وجود دارد:

1. ماهیچة قلبی که انقباض آن غیرارادی، قوی و منظم است؛ 2. ماهیچة صاف که انقباض آن کند و غیرارادی است. این ماهیچه در بخش هایی مثل روده، معده، مثانه و مردمک چشم وجود دارد؛ 3. ماهیچة اسکلتی (مخطط) که حرکت اسکلت و استخوا نها با انقباض ارادی این ماهیچه ها انجام می شود.

در انتهای هر ماهیچه، قسمتی طناب مانند وجود دارد که بسیار محکم است و زردپی نام دارد. رشته های تشکیل دهندة زردپی از یک طرف به درون ماهیچه نفوذ می کنند و از طرف دیگر با رشته های بافت بسیار محکم دور استخوان (پردة ضریع)یکی می شوند. زردپی، بسیار محکم است و معمولاً در اثر ضربه پاره نمی شود.

ماهیچه ها در یک جهت حرکت می کنند و به اصطلاح منقبض می شوند. برای برگشتن استخوان به حالت اولیه، باید ماهیچة مخالفی وجود داشته باشد؛ مثلاً ماهیچة جلوی بازو، فقط ساعد را بالا می برد. برگرداندن آن به حال اول برعهدة ماهیچه ای است که در پشت بازو قرار دارد.

ماهیچه ها از طریق انقباض (کوتاه شدن) عمل می کنند. ماهیچه نمی تواند خود را بکشد اما ممکن است بر اثر عمل ماهیچه های دیگر، کشیده شود. هنگامی که ماهیچه ها از دستگاه عصبی پیا مهای عصبی دریافت کنند، منقبض می شوند.

نکته: در این کتاب انقباض ماهیچه که با کوتاه شدن آن همراه است، مطرح می شود ولی واژة انقباض بیان نشده است.

مغز و نخاع

مغز و نخاع بخش مرکزی دستگاه عصبی انسان اند که در محفظة استخوانی حفرة کاسة سر و کانال ستون مهره قرار گرفته اند. بخش محیطی دستگاه عصبی در خارج از محفظة استخوانی قرار دارد و شامل اعصاب مغزی و نخاعی و سلو لهای عصبی مربوط به این اعصاب است.

عصب

هر عصب، مجموعه ای از رشته های دراز سلو لهای عصبی است. برخی از اعصاب، پیام های عصبی را از مغز و نخاع به ماهیچه ها می برند (عصب حرکتی) و برخی از آنها پیام های عصبی را از اندام هایی مانند چشم و گوش به مغز می برند (عصب حسی).

مغز، مرکز اصلی پردازش اطلاعات در بدن است. افکار، عواطف، رفتار، تشنگی، گرسنگی، ادراک، احساس و حافظه، برعهدة مغز است. مغز شامل چند بخش است که نیمکره های مخ، مخچه و ساقة مغز از آن جمله اند. مخ، بزرگ ترین بخش مغز است و توانایی یادگیری، حفظ کردن، ادراک و عملکرد هوشمندانه دارد.

علوم : درس چهارم برگی از تاریخ زمین 

علوم پنجم ابتدایی ( بخش پنجم – تاریخچه ی زمین )

علوم : درس سوم تشکیل رنگین کمان

علوم : جزوه درس دوم

تغییرات به دو دسته ی فیزیکی و شیمیایی تقسیم می شوند

???? تغییر فیزیکی :

تغییری است که در آن نوع ماده تغییر نمی کند .

فقط شکل ، ظاهر و حالت دچار تغییر می شود

خرد کردن کاغذ

حل شدن قند در آب

ذوب ، انجماد ، تبخیر

و .....

???? تغییر شیمیایی

تغییری است که در آن نوع ماده تغییر می کند و ماده ی جدیدی تولید می شود

سوختن چوب : چوب تبدیل به خاکستر ، دود و گرما شد

پختن غذا : مواد غذایی خام در اثر ترکیب و حرارت به ماده ی پخته شده و قابل هضم تبدیل می شود

سوختن بنزین ، تغییر رنگ لباس زیر نور خورشید ، تهیه ماست از شیر ، سرکه از انگور ، هضم غذا ، زرد شدن برگ درختان ، ترش شدن شیر ، زنگ زدن آهن،  زرد شدن برگ درخت ، شکوفه درختان ، رسیدن میده ، از بین رفتن لاشه و . ....

✅ تغییرات شیمیایی نشانه هایی دارند

تغییر رنگ : تغییر رنگ رسیدن میوه،  سوختن نان و چوب و....

تولید گرما؛: گرمای حاصل از سوختن

تشکیل رسوب : بریده شدن شیر

تولید گاز: حباب حل شدن قرص جوشان، سرکه و جوش شیرین و ....

تغییر بو و مزه : شیر فاسد، غذای پخته ، تشکیل کمک

البته دقت کنید هر تغییر رنگ و مزه ای نشانه ی تغییر شیمیایی نیست

مثل

آب و گلاب

آب و قند که فقط ذرات قند در بین فضای  آب حل شده ماده ی جدیدی درست نشده

????تغییرات اطراف ما مفید و غیر مفید هستند

مانند کپک زدن غذا و یا رسیدن میوه ها

زنگ زدن آهن تغییری غیر مفید است زیرا استحکام فلز از بین می رود

روش های جلوگیری از زنگ زدن آهن :

رنگ کردن آهن

استفاده از ضد زنگ

روکش یا روغن